Siad w literę „W” – o co chodzi?

Jednym z problemów w obrębie wad postawy, z którym mam do czynienia w moim gabinecie, jest pozycja tzw. siadu „W”. A w zasadzie to jej nadmierne stosowanie przez dziecko. Jako fizjoterapeutka dziecięca widziałam mnóstwo sytuacji, gdy maluch bardzo mocno preferowało taką pozycję, a rodzice nie byli świadomi jej zagrożenia. Dlatego też postanowiłam napisać ten artykuł.

Czym jest siad „W”? Siad „W” to pozycja, w której dziecko siedzi pupą na podłodze między stopami, a linia nóg przypomina literę „W”. Pomimo iż pozycja może wydawać się wygodna dla maluchów, ponieważ łatwiej utrzymać im równowagę, to jest ona niebezpieczna – ze względu na mocno wygięte kolanka. Nóżki dziecka są bowiem w bardzo niezdrowej rotacji. W tej pozycji jest silna rotacja wewnętrzna w stawach biodrowych. Nie jest to więc rotacja zewnętrzna jak np. w siadzie skrzyżnym.

Siad „W” może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych u dzieci, w tym do:

• wad postawy w obrębie kończyn dolnych (kolana koślawe),
• zmniejszenia wydolności tzw. stabilizacji centralnej,
• utrwalania nieprawidłowych wzorców ruchowych.

Takie siadanie może również nieść konsekwencje w zakresie zakłóceń w prawidłowym rozwoju mięśni i stawów. Warto pamiętać, że dzieci są w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju, dlatego właściwa postawa jest kluczowa.

Z tego artykułu dowiesz się:

• dlaczego pozycja siadu „W” jest problematyczna?
• jakie są ryzyka siadu „W”?
• czym może skutkować nadużywanie siadu W?
• jak możemy pomóc naszym dzieciom poprawić swoją postawę, dbając o ich zdrowie i komfort?

 

Co to jest pozycja siadu „W”?

Pozycja siadu „W” to specyficzna pozycja, ponieważ nóżki dziecka układają się na podłodze, tworząc kształt litery „W”. Dziecko siedzi wtedy z nogami skierowanymi do tyłu. Podudzia dziecka nienaturalnie rotują, acz dzięki temu łatwiej łapie ono równowagę podczas zabawy na podłodze. Dzieci lubią siadać w pozycji siadu „W” głównie ze względu na wygodę i stabilność, jaką ta pozycja oferuje.

Oto kilka najważniejszych powodów, dlaczego dzieci preferują tę pozycję:

1. Stabilność: Pozycja siadu „W” zapewnia dzieciom solidne oparcie, ponieważ ich nogi i biodra są szeroko rozstawione. Dzieci czują się pewniej i stabilniej, co pozwala im skupić się na swoich zabawach i aktywnościach.
2. Komfort: W pozycji siadu „W” dzieci mogą wygodnie trzymać przedmioty na kolanach lub mieć dostęp do zabawek i książek. Ta pozycja pozwala im zachować komfort podczas dłuższych okresów siedzenia.
3. Naturalność: Dla wielu dzieci pozycja siadu „W” jest naturalna i intuicyjna. W młodym wieku nie mają jeszcze rozwiniętych nawyków siedzenia na krześle w tradycyjny sposób.
4. Zmienność: Dzieci często zmieniają pozycje siedzenia, a pozycja siadu „W” jest jedną z wielu, które eksplorują. To może być dla nich ciekawe doświadczenie.
5.  Słabe mięśnie brzucha: siad „W” jest siadem preferowanym przez dzieci ze słabą stabilizacją tułowia, ponieważ pozycja ta jest stabilna nawet, jeśli mięśnie brzucha nie są wstanie jej utrzymać.
6. Nieprawidłowy wzorzec ruchowy: czworakujące dzieci powinny siadać poprzez rotację, co doprowadza zawsze do siadu prostego. Maluchy, które nie wypracowały prawidłowego wzorca, przyjmują pozycję siadu przez cofanie się i wtedy automatycznie przyjmują pozycję „W”.

 

Dlaczego pozycja siadu „W” jest problematyczna w rozwoju dziecka?

Pozycja siadu „W” może być problematyczna dla zdrowia dziecka z kilku powodów:

1. Nadmierna presja na stawy biodrowe i kolanowe: W pozycji siadu „W” nogi dziecka są zgięte i ustawione w silnej rotacji wewnętrznej, co generuje nadmierną presję na stawy biodrowe i kolanowe. Długotrwałe i częste siadanie w tej pozycji może prowadzić do dyskomfortu i bólu w tych obszarach.
2. Ryzyko deformacji stóp: U dzieci, których stopy są wygięte zewnętrznie w pozycji siadu „W”, istnieje ryzyko deformacji stóp np. koślawość.
3. Możliwe zakłócenia rozwoju mięśni i stawów: Siadanie w pozycji „W” przez dłuższy czas może wpłynąć na rozwój mięśni i stawów u dzieci. Nieprawidłowe obciążenie może zakłócać naturalny rozwój układu mięśniowo-szkieletowego. Siadanie w takiej pozycji może też prowadzić do obniżenia napięcia mięśniowego (przeciwieństwem jest wzmożone napięcie mięśniowe). Takie osłabione napięcie mięśni jest tylko przyczynkiem do dalszych perypetii zdrowotnych. 
4. Ograniczona mobilność i elastyczność: Siadanie w pozycji „W” utrudnia zmianę pozycji i utrzymanie pełnej mobilności w stawach biodrowych i kolanowych. To z kolei może wpłynąć na zdolność dziecka do wykonywania innych aktywności i ruchów.

Siad „W” jest szczególnie groźny w momencie, kiedy brak jest częstych zmian pozycji. Dlatego ważne jest, aby zachęcać dzieci do różnych pozycji siedzących i dbać o ich zdrową postawę ciała. Jeśli rodzice lub opiekunowie zauważają, że dziecko często siedzi w pozycji siadu „W”, warto skonsultować się z fizjoterapeutą dziecięcym, który sprawdzi przyczynę, dlaczego dziecko preferuje ten sposób siadania i doradzi, jak wspierać prawidłowy rozwój mięśni i stawów oraz promować zdrową postawę ciała u dziecka.

Największy problem może pojawić się, gdy siad w literę „W” jest dla dziecka siadem dominującym. Gdy niemal zawsze podczas zabawy dziecko wybiera ten sposób siadania. Właśnie gdy brak jest różnorodności w pozycjach siedzących, warto skontaktować się ze specjalistą.  

Siad w literkę „W”. Fakty i mity.

Jak w przypadku wielu zaburzeń i kwestii które poruszam, czy to w gabinecie, czy w ramach kursów KursNaDziecko.pl, tak też w przypadku tego rodzaju siadu powstaje wiele mitów na ten temat. 

Dobra stabilizacja w siadzie „W”? To MIT!

Gdy dziecko siedzi na podłodze w siadzie „W”, łatwiej utrzymać mu równowagę, koordynować linię środkową ciała. Jest dość duża płaszczyzna podparcia. Niestety poza tym jednym plusem są same minusy. Może nie takie, które zobaczycie od razu, ale na pewno takie, które wcześniej, czy później dadzą o sobie znać. 

Gdy dziecko siada w pozycji „W”, wtedy brak jest stabilizacji stawów biodrowych i samej miednicy. Dodatkowo miednica ustawia się w zbyt dużym tyłopochyleniu, co jest groźne szczególnie u młodszych dzieci. Należy jednak zwrócić uwagę, aby takiego siadu unikać również u starszych dzieci. 

Dziecko wie najlepiej, co jest dla niego dobre? MIT!

Czasami mamy odwiedzające mój gabinet mówią, że dziecko tak siada, bo jest mu wygodnie. Gdyby było coś nie tak, to samo zmieniłoby pozycję. Nic bardziej mylnego. Bez wątpienia szczególnie u młodszych dzieci (3-4 r. ż.) taka pozycja może być chętnie stosowana. Jednak nie oznacza to, że będzie ona zdrowa. Jeśli dziecko będzie często i długo siadało w pozycji „W”, to niemal na pewno będzie to miało swoje konsekwencje już całkiem niedługo, bo ok. 6-8 roku życia. Wtedy szkielet kostny staje się twardszy i profilaktyka już nie wystarczy. 

Siad w literę „W” – jak nauczyć dziecko prawidłowego siadu? 

Zrozumienie i rozmowa

Zrozumienie dziecka: Zanim zaczniesz oduczać dziecko siadania w pozycji siadu „W”, staraj się zrozumieć, dlaczego wybiera tę pozycję. Dziecko może uważać ją za wygodniejszą lub bardziej naturalną.

Edukacja: Rozmawiaj z dzieckiem i tłumacz, dlaczego pozycja siadu „W” może być niezdrowa dla jego ciała. Opowiedz o ryzyku bólu, problemach z rozwojem stóp i kolan, a także o korzyściach zdrowotnych wynikających z właściwej postawy.

Zapewnij wygodne alternatywy: Zastanów się nad dostarczeniem dziecku alternatywnych miejsc do siadania, które będą wygodne i stabilne. Może to być krzesło, mata do siedzenia na podłodze. Upewnij się, że te alternatywy są atrakcyjne i zachęcające do korzystania. Naucz dziecko m. in. siadu po turecku, czy siadu płaskiego.

USUŃ PRZYCZYNĘ – JESLI MALUCH UPORCZYWIE PRZYJMUJE TĘ POZYCJĘ, koniecznie skonsultuj to z fizjoterapeutą, który pomoże usunąć przyczynę przyjmowania tego rodzaju siadu.

Konsekwencje

Wykrzywianie nóżek w pozycję „W” może stać się nawykiem. Dziecko samoistnie i nieświadomie może to robić. Ważna jest Twoja cierpliwość, aby stale korygować ten nawyk. Pochwal dziecko i nagradzaj je, gdy siedzi w zdrowszych pozycjach. Pozytywne wzmocnienie może pomóc w kształtowaniu prawidłowych nawyków.

Jeśli dziecko siedzi w pozycji siadu „W”, delikatnie, ale konsekwentnie przekierowuj je do właściwej pozycji. Pomóż mu usiąść na krześle lub innej stabilnej powierzchni.

Zachęcaj dziecko do częstych przerw od siadania i do aktywności fizycznych. Ruch jest ważny dla zdrowego rozwoju mięśni i stawów.

A jeśli dziecko ma trudności w zmianie nawyków związanych z pozycją siadania, warto skonsultować się z fizjoterapeutą dziecięcym. Specjalista może dostosować program ćwiczeń i terapii tak, aby pomóc dziecku w rozwijaniu zdrowych nawyków posturalnych.

 

Zobacz też inne moje artykuły dotyczące rozwoju dzieci i niemowląt:

• Skuteczne odpieluchowanie dziecka krok po kroku
• Ciemieniucha u niemowląt – co musisz wiedzieć
• Zabawy wspierające rozwój niemowląt 6-12 miesięcy