Fotelik samochodowy dla dziecka – jakie powinien spełniać kryteria i jak wybrać ten najbezpieczniejszy?

Waga, wzrost i wiek dziecka

Pierwszym kryterium, na które należy zwrócić uwagę jest waga, wzrost
i wiek dziecka. Foteliki samochodowe może podzielić na trzy grupy w tej kategorii:

1. Grupa O+ (0-13 kg) – foteliki samochodowe dla niemowląt ze specjalną wkładką adaptacyjną, montowane tyłem do kierunku jazdy. Bardzo ważnym aspektem jest kąt nachylenia oparcia, który nie może być mniejszy niż 30 stopni ani większy niż 45 stopni – jest to kwestia bezpieczeństwa. Warto również doinwestować w bazę montowaną na system isofix. Baza podnosi bezpieczeństwo malucha nawet o 1 gwiazdkę w testach zderzeniowych.
2. Grupa I (9-18 kg) – foteliki samochodowe dla dzieci od około roku do 3-4 lat. Są to foteliki montowane przodem i tyłem do kierunku jazdy. Niestety fizyki nie oszukamy dlatego zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest zakup fotelika RWF (montowany tyłem do kierunku jazdy). Taki fotelik jest aż 5 krotnie bezpieczniejszy od tego przodem do kierunku jazy. W foteliku należy zwrócić szczególną uwagę na pasy wewnętrzne, które powinny być 5 punktowe oraz pozycje pochylenia. Dziecko w foteliku samochodowym powinno być tak zapięte, aby luz pod pasem nie pozwalał na włożenie więcej niż dwóch palców;
3. Grupa II-III (15-36 kg) – w tym przedziale czyha na rodziców najwięcej pułapek, które w razie wypadku mogą mieć dramatyczne konsekwencje dla dziecka. Takimi zagrożeniami są takie wynalazki jak poddupniki czy skracacze pasów. Aby dziecko było bezpieczne w aucie musi mieć FOTELIK, który spełnia wszystkie normy i homologacje oraz posiada ochronę boczną ciała i głowy dziecka. Nawet na tym etapie fotelikowym są foteliki montowane na system isofix. Niezmiernie istotną kwestią jest sposób przebiegania pasów przez ciało dziecka. Jeśli pas przebiega zbyt blisko szyi w trakcie wypadku może uszkodzić kręgosłup, a jeśli przebiega zbyt blisko barku to w trakcie zderzenia ześlizgnie się i dziecko wyleci z fotelika. Pas biodrowy również musi przebiegać płasko przez uda a nie przez brzuch dziecka ponieważ pas przebiegający przez brzuch dziecka w trakcie wypadku zmiażdży narządy wewnętrzne.

Testy ADAC

Przed zakupem fotelika należy także sprawdzić tzw. crash testy ADAC (Allgemeiner Deutscher Automobil-Club). Są to testy poziomu bezpieczeństwa danego fotelika wyrażone za pomocą skali od 1-5 (w postaci gwiazdek). Im wyższa ocena, tym fotelik uznaje się za bezpieczniejszy. Nasz wybór powinniśmy rozpocząć od modeli, które otrzymały minimum 3 gwiazdki.  

Homologacja I-size

Specjalna komisja, powołana przy ONZ, rozpoczęła prace nad nowym projektem zmian prawnych w procedurach testowych w 2008 roku. 

Prace grupy podzielono na trzy fazy:
I FAZA – foteliki z pasami wewnętrznymi (uprzężą) i systemem ISOFIX (zakończenie prac w 2011 r.)
II FAZA – foteliki z kategorii 15-36 kg (siedziska i siedziska z wysokim oparciem) (rozpoczęcie prac w 2012 r.)
III FAZA – foteliki z pasami wewnętrznymi (uprzężą) bez systemu ISOFIX (po zakończeniu prac II fazy)

Co to jest i-Size?

W krajach Unii Europejskiej producenci fotelików samochodowych muszą sprostać normom homologacji ECE R44. Na przestrzeni lat okazało się, iż atest ten nie wyznacza dostatecznych standardów, stąd też zaczęto szukać nowego sposobu na usprawnienie tego systemu. Efektem tych starań jest opracowanie nowej regulacji i-Size. Ma ona stanowić nowy, lepszy standard dla fotelików dziecięcych.

Najlepsze rezultaty w sprawdzaniu jakości siedziska osiąga się przez testy zderzeniowe (tzw. crash testy). Są to inicjowane, symulowane i kontrolowane kolizje samochodowe prowadzone w środowisku laboratoryjnym i polegają na monitorowaniu zachowań manekinów w trakcie kolizji. Zespół naukowców do rutynowych testów realizowanych dotychczas włączył także testy w zderzeniach bocznych oraz w dachowaniach. Ponadto manekiny typu P zostały zastąpione przez manekiny typu Q wyższej generacji. Ich użycie daje nieporównywalnie lepszy efekt badań – manekiny Q mają więcej sensorów, lepiej odwzorowują budowę ciała dziecka i jego zachowanie podczas kolizji. Foteliki z i-Size osiągają dużo lepsze wyniki w tychże testach (np. w testach ADAC). Na tej podstawie możemy oczekiwać znacznie wyższego poziomu bezpieczeństwa w fotelikach z oznaczeniem i-Size niż u pozostałych.

Rodzaj auta i montaż

Gdy wybierzemy już fotelik z odpowiedniej kategorii wagowej, a także sprawdzimy tzw. crash testy i homologację I-size warto zwrócić uwagę na sposób montażu fotelika w samochodzie, a także jego dopasowanie do auta. Należy sprawdzić, czy fotelik ma mocowanie za pomocą pasów bezpieczeństwa czy ISOFIX (montowane na zaczepy ISO Fixture). Co prawda foteliki ISOFIX można instalować tylko w autach, które posiadają takie zaczepy więc to też ważna uwaga. Jeżeli nie mają Państwo pewności, który system mocowania sprawdzi się w Państwa samochodzie, warto poprosić sprzedawcę, aby zademonstrował montaż fotelika w aucie. Dzięki temu jesteśmy również w stanie ocenić stabilność przedmiotu bezpośrednio w naszym samochodzie. 

Czy warto zakupić fotelik z drugiej ręki?

Nie polecam i zdecydowanie odradzam zakup używanego fotelika samochodowego. Nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy poprzedni właściciele używali go zgodnie z instrukcją. Na pierwszy rzut oka nie jesteśmy w stanie zweryfikować czy fotelik brał udział w kolizji, czy styropiany nie są popękane i/lub nie poddały się już procesowi utleniania. Należy również pamiętać, że foteliki mają ograniczony czas użytkowania (najczęściej producenci podają od 5 do 8 lat). Z powodu tych czynników nie wiemy, czy fotelik nadal spełnia wszelkie wymogi bezpieczeństwa. W tym przypadku zdrowie, życie i bezpieczeństwo dziecka powinno być najważniejsze. Można znaleźć dobry fotelik samochodowy naprawdę przystępny cenowo. 

Na koniec chciałabym jeszcze wspomnieć o nieprzekraczaniu czasu, w którym dziecko może przebywać w foteliku. Dla noworodka do 3 miesiąca życia jest to +/- 3 godziny. Po tym czasie należy zrobić postój – nawet jeżeli dziecko śpi. Z tego samego powodu powinniśmy zrezygnować z używania fotelika jako łóżeczka, kołyski czy wpinać w wózek zamiast gondoli.

Najważniejsze jednak to pamiętać należy, że najwyżej oceniony fotelik w testach zderzeniowych nie zapewni bezpieczeństwa jeśli będzie nieprawidłowo dobrany do dziecka i/lub auta i jeśli nie prawidłowo zapinamy pasy dzieciom co jest prawdziwą plagą. Także nie powierzajcie swoich dzieci sprzedawcom a profesjonalistom. Jest wiele miejsc na mapie Polski, w których technicy wypadków samochodowych (nie sprzedawcy) dobiorą idealny fotelik zarówno do dziecka jak i auta.