Czy w czasie karmienia piersią można wypić lampkę wina? W Niemczech – dopuszczalne. We Francji – możliwe, jeśli odczekasz kilka godzin. W Polsce – zdecydowanie nie.
Dla jednych to nadmierna ostrożność, dla innych przejaw odpowiedzialności. Jako rehabilitantka dziecięca i edukatorka rodziców często spotykam się z pytaniami o granice — o to, co „wolno” mamie karmiącej. I choć wiele krajów dopuszcza umiarkowane spożycie alkoholu, uważam, że polskie stanowisko — jednoznaczne i konsekwentne — jest dowodem dojrzałości, nie surowości.
Alkohol w ciąży — tu nie ma miejsca na kompromisy
Nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu w ciąży. Każda ilość etanolu przenika przez łożysko i trafia do rozwijającego się dziecka.
Konsekwencje mogą być poważne i nieodwracalne — od zaburzeń rozwoju neurologicznego po trwałe uszkodzenia narządów wewnętrznych. Tak właśnie powstaje Fetal Alcohol Syndrome (FAS), czyli płodowy zespół alkoholowy.
To obszar, w którym nauka jest jednoznaczna. W ciąży nie ma miejsca na wyjątki. I dobrze, że w Polsce nikt nie próbuje tego „oswajać”.
Karmienie piersią a alkohol — temat bardziej złożony
Po porodzie granice stają się mniej oczywiste. Wiele kobiet słyszy, że „po karmieniu można pozwolić sobie na lampkę wina”.
Tymczasem z naukowego punktu widzenia to nie takie proste. Alkohol przenika do mleka matki w stężeniu zbliżonym do tego, które występuje we krwi.
Najwyższe stężenie osiąga po 30–60 minutach, a jego eliminacja trwa średnio około 2–3 godzin na każdy standardowy drink (czyli około 12 g etanolu).
Nie oznacza to, że każdy łyk stanowi zagrożenie, ale też nie istnieje jednoznacznie określona bezpieczna dawka alkoholu w okresie laktacji.
To, jak szybko organizm metabolizuje alkohol, zależy od wielu czynników: masy ciała, rodzaju napoju, posiłków, a nawet uwarunkowań genetycznych. W sytuacji, w której nie ma pełnej pewności, najrozsądniejszym wyborem pozostaje ostrożność.
Co mówią inne kraje? Różne podejścia, wspólny cel
W wielu krajach Europy Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych podejście do alkoholu w czasie karmienia jest bardziej liberalne. Jednak nigdzie nie uznaje się go za całkowicie bezpieczny.
Stany Zjednoczone
Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP, 2022) dopuszcza umiarkowane spożycie alkoholu, jeśli matka odczeka około 2 godziny po jednym drinku i unika karmienia, gdy czuje działanie alkoholu.
To podejście opiera się na edukacji i planowaniu – nie na zakazie.
Niemcy
Bundesinstitut für Risikobewertung (BfR, 2012) również nie wprowadza pełnego zakazu. Zaleca ostrożność i planowanie – niewielkie, okazjonalne ilości nie wymagają przerwania karmienia, jeśli zachowany zostanie odstęp czasowy.
Hiszpania
Ministerstwo Zdrowia (Ministerio de Sanidad, AEPed, 2017) rekomenduje unikać alkoholu, ale jeśli dojdzie do spożycia, odczekać 2–3 godziny przed kolejnym karmieniem.
Francja
Santé publique France (2023) zaleca całkowite unikanie alkoholu, ale uznaje, że jednorazowe, niewielkie spożycie przy zachowaniu odstępu nie wymaga zaprzestania karmienia.
We wszystkich krajach podkreśla się to samo: alkohol nie jest obojętny dla dziecka, ale różne państwa różnie komunikują ten fakt – od pragmatycznego „zaplanuj” po polskie, zdecydowane „nie ryzykuj”.
Polska — kraj, który stawia dziecko na pierwszym miejscu
W Polsce stanowisko instytucji zdrowia publicznego jest jednoznaczne.
Ministerstwo Zdrowia, Instytut Matki i Dziecka oraz Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej jasno wskazują:
„Nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu podczas karmienia piersią.”
Zalecana jest pełna abstynencja – nie z powodu braku nowoczesności, lecz z troski o zdrowie dziecka.
To wybór jasnych, przewidywalnych zasad, które mają chronić to, co najważniejsze. Nie surowość, a odpowiedzialność. Nie kontrola, a świadomość.
A propos – są nawet kalkulatory
Co ciekawe, istnieją specjalne kalkulatory, które na podstawie masy ciała i ilości wypitego alkoholu szacują orientacyjny czas jego eliminacji z organizmu (a więc i z mleka).
To narzędzie czysto informacyjne, które ma pomagać w planowaniu, ale nie jest zachętą do picia ani gwarancją bezpieczeństwa.
W duchu polskich zaleceń przypominam: najbezpieczniejszym wyborem w okresie karmienia piersią pozostaje całkowita abstynencja.
Polska nie jest surowa. Polska jest mądra.
Czasem słyszę, że nasze zalecenia są „zbyt restrykcyjne”. Ja widzę w nich świadomy wybór troski. Nie chodzi o zakazy dla samych zakazów, lecz o prostą zasadę:
Jeśli nie jesteśmy pewni, że coś jest w pełni bezpieczne dla dziecka – nie róbmy tego.
To nie brak nowoczesności, lecz nowoczesna odpowiedzialność – świadoma, empatyczna i konsekwentna.
Wnioski
- Wszystkie kraje są zgodne: alkohol nie jest obojętny dla dziecka.
- Polska stosuje zasadę ostrożności absolutnej – bez wyjątków i półcieni.
- Celem wszędzie jest to samo: utrzymać karmienie piersią i minimalizować ryzyko.
- Ja wybieram podejście, które stawia zdrowie i bezpieczeństwo dziecka na pierwszym miejscu.
Bo pytanie nie brzmi: czy jedna lampka wina zaszkodzi?
Prawdziwe pytanie brzmi: czy naprawdę warto ryzykować?
O mnie
Nazywam się Rita Calderaro-Poczmańska — jestem rehabilitantką dziecięcą, terapeutką integracji sensorycznej (SI) i edukatorką rodziców.
Wspieram rodziny w gabinecie w Zielonce i online, ucząc bezpiecznej pielęgnacji, budowania rytuałów i świadomych decyzji wokół zdrowia najmłodszych.
Tworzę kursy na KursNaDziecko.pl, a prywatnie jestem mamą dwóch córek, które codziennie przypominają mi, że w rodzicielstwie najważniejsze są czułość, empatia i odpowiedzialność.
Źródła i opracowania
Poniższe publikacje i materiały stanowiły podstawę merytoryczną artykułu oraz zawierają aktualne wytyczne dotyczące wpływu alkoholu na karmienie piersią i rozwój dziecka:
1. American Academy of Pediatrics (2022). Policy Statement: Breastfeeding and the Use of Human Milk. Pediatrics, 150(1): e2022057988.
2. Cleveland Clinic (2023). Can You Drink Alcohol While Breastfeeding?
3. Bundesinstitut für Risikobewertung (2012). Alcohol during the nursing period – a risk assessment under consideration of the promotion of breastfeeding.
4. Ministerio de Sanidad & AEPed (2017). Guía de Práctica Clínica sobre lactancia materna.
5. e-lactancia.org (2024). Alcohol (bebida alcohólica) y lactancia materna.
6. Santé publique France (2023). Allaitement et alcool.
7. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (2023). Dieta w trakcie laktacji.
8. Academy of Breastfeeding Medicine (ABM). Protocol 21: Breastfeeding in the Setting of Substance Use and Substance Use Disorder (aktualna wersja w języku angielskim): https://abm.memberclicks.net/assets/DOCUMENTS/PROTOCOLS/21-drug-dependency-protocol-english.pdf
9. e-lactancia.org — baza wiedzy o bezpieczeństwie substancji podczas karmienia piersią (leki, zioła, alkohol, marihuana):
10. KellyMom.com — kompendium dla rodziców oparte na badaniach naukowych:
https://kellymom.com/bf/can-i-breastfeed/lifestyle/alcohol/
https://kellymom.com/bf/can-i-breastfeed/lifestyle/marijuana/