Obniżone napięcie mięśniowe u niemowlaka – jak je rozpoznać?

Obniżone napięcie mięśniowe u niemowlaka – co to jest? 

Obniżone napięcie mięśniowe (znana także jako hipotonia) to wiotkość mięśni, która jest spowodowana  zaburzeniami we współpracy układów nerwowego i mięśniowego. Wówczas mięśnie odpowiedzialne za utrzymanie postawy ciała i kontrolę ruchu wykazują słabsze napięcie niż jest to typowe dla ich wieku. Gdy maluch rozwija się prawidłowo, napięcie mięśniowe stopniowo wzrasta. U dzieci i niemowląt z tym problemem, proces ten może być opóźniony lub nieprawidłowy. 

Przyczyny obniżonego napięcia mięśniowego u niemowlaka

Na obniżone napięcie mięśniowe u niemowląt wpływ ma wiele czynników. Najczęściej takie nieprawidłowości mają podłoże neurologiczne, wrodzone lub nabyte (np. w okresie okołoporodowym). Wśród przyczyn takiego stanu rzeczy możemy wymienić:

• choroby matki np. zażywanie leków rozluźniających w czasie ciąży, różyczka lub cytomegalia  w czasie ciąży;
• niedobór witamin (wit. D) i minerałów (wapń) matki w czasie ciąży lub niemowlaka tuż po urodzeniu; 
• czynniki okołoporodowe np. niedotlenienie, krwotok śródczaszkowy;
• wcześniactwo;
• niska masa urodzeniowa;
• nieprawidłowa pielęgnacja;
• choroby genetyczne, np. zespół Downa, zespół Pradera-Willi, zespół Angelmana;
• schorzenia metaboliczne;
• choroby nerwowo-mięśniowe, np. SMA;
• choroby tkanki łącznej, np. zespół Ehlersa-Daniosa. 

Jak rozpoznać obniżone napięcie mięśniowe u dzieci i niemowląt?

Rozpoznanie obniżonego napięcia mięśniowego jest znacznie bardziej skomplikowane niż stwierdzenie wzmożonego napięcia mięśni. Dziecko z obniżonym napięciem mięśniowym często jest postrzegane jako bardziej spokojne i mniej aktywne niż jego rówieśnicy. Objawy obniżonego napięcia mięśni u niemowlaka zależą od stopnia zaawansowania hipotonii oraz jej przyczyny. Wśród niepokojących objawów należy wymienić:

Objawy zmniejszonego napięcia mięśniowego u niemowlaków:

• niemowlę jest spokojne i nie denerwuje się;
• niemowlę nie ma problemów z zasypianiem i ciężko go obudzić;
• niemowlę jest “leniuszkiem” i nie podejmuje więcej prób wysiłku, jeżeli coś mu się nie uda;
• ma otwartą, uchyloną buźkę;
• ma problemy z jedzenie, a szczególnie z ssaniem z piersi;
• hipermobilność stawów – zwiększony, wykraczający poza normę fizjologiczną, zakres ruchu stawów, stan ten charakteryzuje się nienaturalną elastycznością oraz wiotkością stawów;
• opóźnienie w osiąganiu kolejnych etapów rozwoju psychoruchowego np. problemy z raczkowaniem czy utrzymaniem główki;
• zmniejszona aktywizacja rączek i nóżek – maluszek nie łączy nóżek i rączek symetrycznie;
• problemy z podporem;
• problemy z utrzymaniem pozycji siedzącej;
• problemy z kontrolą postawy;
• “rozlany brzuszek”;
• “mięciutkie ciało” – brakuje mu mobilizacji mięśniowej, buja się na boki;
• problemy z mową. 

Objawy niskiego napięcia mięśniowego u przedszkolaków i dzieci w wieku szkolnym:

• dzieci dotknięte tą przypadłością są mniej ruchliwe w porównaniu do swoich rówieśników (wybiera bardziej statyczne zabawy);
• zaokrąglone plecy;
• duży, wzdęty brzuszek;
• przeprosty w stawach – głównie w kolanach;
• wady postawy w obrębie kończyn dolnych;
• uporczywe siadanie w siadzie “W”
• szybka męczliwość. 

Diagnoza słabego napięcia mięśniowego u niemowląt i dzieci

Jeżeli podejrzewasz nieprawidłowe napięcie mięśniowe u niemowlaka (obniżone bądź wzmożone napięcie mięśniowe), to należy zgłosić się do fizjoterapeuty dziecięcego lub innego specjalisty np. neurologa. Nieprawidłowe napięcie mięśni ma negatywny wpływ na rozwój dziecka m.in rozwój ruchowy oraz zdrowie dziecka. Przyczynia się również do nieprawidłowych wzorców postawy i może doprowadzić do wad postawy.  Odpowiednio wcześniej postawiona diagnoza obniżonego napięcia mięśniowego pozwoli na podjęcie konkretnych działań: leczenia, fizjoterapii czy rehabilitacji.  

Po więcej informacji zapraszam do mojego Kursu: Asymetria i napięcie mięśniowe u niemowląt oraz do wpisu na blogu o wzmożonym napięciu u niemowląt.